Trung Quốc du kí 2007

Tây An- Kinh Đô cổ đại nhất của TQ khoảng từ 1700 trước công nguyên (tt).

Các bài thơ Đường nói tới Tây An-Tràng An  

Trên đường tới Tây An  

登 金 陵 鳳 凰 臺[1]                 

Đăng Kim Lăng Phụng Hoàng đài -

鳳 凰 臺 上 鳳 凰 遊，               

Phụng Hoàng đài thượng phụng hoàng du,
鳳 去 臺 空 江 自 流。               

Phụng khứ đài không giang tự lưu.
吳 宮 花 草 埋 幽 徑，               

Ngô cung hoa thảo mai[2] u kính[3],
晉 代 衣 冠 成 古 丘。               

Tấn đại y quan thành cổ khâu[4].
三 山 半 落 青 天 外，               

Tam Sơn bán lạc thanh thiên ngoại,
二 水 中 分 白 鷺 洲。               

Nhị Thuỷ trung phân Bạch Lộ châu.
總 為 浮 雲 能 蔽 日，               

Tổng vị phù vân năng tế[5] nhật,
長 安 不 見 使 人 愁。                

Trường An bất kiến sử nhân sầu.

李白                 Lý Bạch      

Nghĩa: Lên Phụng Hoàng đài ở Kim Lăng.
Chim phụng đã đến Phụng Hoàng Đài.

Chim Phụng đã bay đi, nước sông còn chảy.

Cỏ hoa Ngô cung nay đã che lối đi.
Áo mão câm đai đời Tấn đã thành gò hoang.

Ba núi lạc ra khỏi nửa trời xanh.

Hai sông chia châu Bạch Lộ.

Tóm lại là tại mây đen che mất mặt trời.

Không thấy Trường An nên làm người sầu.

Phụng về đài Phụng từ xưa.

Chim Phụng bay mất, sông đưa nước còn.

Cung Ngô hoa lấp lối mòn.

Cân đai triều Tấn ngậm hờn gò cao.

Trời xanh, ba núi theo sao.

Bạch Lộ châu có chảy vào hai sông.

Trời toàn mây phủ mênh mông.         

Trường An đâu thấy, ai không biết sầu.

VHKT

Phụng về đài Phụng đã từ lâu.                      

Phụng mất đi rồi, sông chảy đâu.                  

Hoa lá cung Ngô che lối cũ.                          

Cân đai triều Tấn lấp đồng sâu.                    

Lạc đường, ba núi Thanh Thiên quận.          

Chia đất, hai sông Bạch Lộ châu.                  

Chỉ tại mây đen che khắp chốn.                                 

Trường An chẳng thấy khiến ta sầu.              

VHKT

與 史 郎 中 欽 聽 黃 鶴 樓 上 吹 笛

Dữ Sử lang trung khâm thính

Hoàng Hạc lâu thượng xuy địch [6]

一 為 遷 客 去 長 沙， 

Nhất vi thiên[7] khách khứ Trường Sa,
西 望 長 安 不 見 家。 

Tây vọng Trường An bất kiến gia.
黃 鶴  樓 中  吹 玉  笛，

Hoàng Hạc lâu trung xuy ngọc địch,
江 城 五 月 落 梅 花。 

Giang Thành ngũ nguyệt "Lạc mai hoa".

    李 白                              Lý Bạch

Nghĩa:
Cùng quan Lang trung họ Sử uống rượu

nghe sáo trên lầu Hoàng Hạc

Một lần làm khách đi đày đến Trường Sa
Nhìn về phía Tây thành Tràng An chẳng thấy nhà
Trong lầu Hoàng Hạc nghe tiếng sáo ngọc
Thành Giang Hạ tháng năm nghe khúc "Lạc mai hoa"

Một lần đày đọa đến Trường Sa.

Nhìn lại Trường An chẳng thấy nhà.

Hoàng Hạc lầu kia, ai thổi sáo.

Giang Thành nghe khúc Lạc Mai Hoa.

                                                                                    VHKT

Trường Sa, một bận đọa đầy.

Trường An chẳng thấy, chỉ mây khắp trời.

Hoàng Hạc tiếng sáo chơi  vơi.

Lạc Mai Hoa khúc vọng nơi Giang Thành.

                                                                                    VHKT

---

[1] Tương truyền đời Nam Bắc Triều (thế kỷ thứ V) người ta thấy con chim ngũ sắc đến đậu ở núi Kim Lăng (Nam Kinh).  Vua Nam Triều (Tống) cho xây đài gọi là Phụng Hoàng Đài.

Tam Sơn là dãy núi phía nam của Kim Lăng.

Bạch Lộ châu trên nhánh Sông Tần Hoài gần Nam Kinh ngày nay.

[2] Chôn vùi, che lấp.

[3] 1. Đường tắt, lối tắt.  2. thẳng

[4] 1. Gò, đống.  Thửa (ruộng)

[5] Che lấp.

[6] Lý Bạch bị đày đến Thành Nam nghe sáo từ Hoàng Hạc lâu, đã làm bài này.

[7] Thay đổi, dời đi (thiên di)