Nghiên cứu CHIẾN HẠM 12

Nhưng rồi, phi cơ đã làm việc mà các tàu chiến khác làm không được. Vì lý do này mà phần sau của thế chiến thứ II, vai trò của thiết giáp hạm bị phai mờ dần trước hàng không mẫu hạm.

Ngay từ năm 1914, khi thế giới chiến tranh I mới bộc phát, Đô đốc Anh Percy Scott đã tiên đoán rằng thiết giáp hạm sẽ nhanh chóng bị máy bay loại bỏ không lâu. Ý kiến này đã bị các nhà nghiên cứu và vẽ kiểu hải chiến phản đối kịch liệt. Lúc ấy, máy bay mới trong giai đoạn phôi thai, nên không ai nghĩ một ngày nào đó các con chim sắt có khả năng đem những quả trứng chứa thuốc nổ nặng cả tấn để đủ sức làm chìm các pháo đài sắt, nổi khổng lồ.

Vào cuối Thế Chiến I, quân đội Đồng Minh đã nghĩ tới việc dùng máy bay tấn công nhắm vào hạm đội Đức đang buông neo vào năm 1918. Họ định cho sử dụng những chiếc máy bay ném bom ngư lôi Sopwith Cuckoo xuất phát từ tàu sân bay.  Bộ tham mưu Đồng Minh cân nhắc giải pháp này, phân tích các ưu và khuyết điểm của cuộc tấn công và cuối cùng bị hủy bỏ.

Theo History và Military channel, sau thế chiến thứ nhất, Mỹ đem con tầu khổng lồ Ostfriesland của Đức ra làm con mồi thử sức mạnh của không quân. Trong những năm 1920, Tướng Billy Mitchell thuộc không quân Quân đội Hoa Kỳ tin tưởng rằng sức mạnh của không quân đã làm cho hải quân toàn thế giới trở nên lạc hậu.  Trước Quốc Hội Hoa Kỳ, ông khẳng định rằng: "1.000 máy bay ném bom có thể được chế tạo và đưa vào hoạt động với cái giá của một thiết giáp hạm, và một phi đội những máy bay ném bom như vậy có thể đánh chìm một thiết giáp hạm dễ dàng, điều này cũng giúp cho việc giảm thiểu ngân sách.” ["1,000 bombardment airplanes can be built and operated for about the price of one battleship" and that a squadron of these bombers could sink a battleship, making for more efficient use of government funds”]

Lời phát biểu trên đã làm tức giận các sĩ quan hàng đầu của Hải Quân Hoa Kỳ, nhưng dù sao tướng Mitchell vẫn được quốc hội cho phép tiến hành một loạt các thử nghiệm ném bom với các máy bay ném bom của Hải quân và Thủy quân Lục chiến. Năm 1921, ông đã ném bom và đánh chìm được nhiều tàu, bao gồm chiếc thiết giáp hạm cũ "không thể chìm" thời Đệ Nhất thế chiến Ostfriesland của Đức và thiết giáp hạm Mỹ tiền-dreadnought Alabama.

Cho dù Mitchell yêu cầu khi thử nghiệm các con tàu phải ở trong những điều kiện thời chiến, nói một cách khác các thiết giáp hạm phải có các đội trúc trực cách đó khoảng an tòan để cứu hỏa hay bơm nước...Nhưng con tàu bị đánh chìm đã đứng yên chịu trận, không được bảo vệ và không có những đội cứu hỏa như quy định... Các phi công đã bất chấp các quy luật và đánh chìm con tàu trong vòng vài phút trong một cuộc tấn công phối hợp. Phía hải quân cho rằng việc đánh chìm Ostfriesland được hoàn tất là do vi phạm một thỏa thuận cho phép các kỹ sư hải quân khảo sát ảnh hưởng gây hư hại của các vũ khí khác nhau.. Cuộc biểu diễn trở thành tiêu đề nổi bật trên báo chí, và Mitchell tuyên bố: "Không con tàu nổi nào có thể tồn tại nơi mà không lực có thể hoạt động từ các căn cứ trên đất liền có khả năng tấn công chúng".

Trong khi kết quả đạt được còn xa các mục đích đề ra, cuộc thử nghiệm của tướng Mitchell thật đáng chú ý. Nó giúp những kẻ ủng hộ thiết giáp hạm ở vào thế đối nghịch với sự phát triển không lực của Hải quân. Chuẩn Đô đốc William A. Moffett- anh hùng của thế chiến II tại Thái Bình Dương- đã tận dụng các dư luận để mở đường cho việc phát triển chương trình tàu hàng không mẫu hạm còn non trẻ của Hải quân Hoa Kỳ sau này. Ông đã được mệnh danh là: " Air Admiral” (Đô Đốc Không Quân), khi nắm giữ vai trò lãnh đạo của Navy's Bureau of Aeronautics vào năm 1921.

Cũng là rủi ro cho số mạng các khối sắt ấy, khi các con tàu nổi hàng không mẫu hạm mang cả bảy, tám chục phi cơ tung ra tấn công chúng. Các con tàu này lần lựơt thi nhau chìm. Nguyên trong trận Pearl Harbor, Mỹ mất 4 thiết giáp hạm, bị hư hại nặng nề 3 chiếc, và chiếc cuối cùng thì bị mắc cạn trong tổng số 8 chiếc đang buông neo trong vịnh.

Khi thế chiến II bắt đầu, Quân Nhật tràn chiếm các tỉnh phía đông TQ, rồi lan xuống Đông Dương, Mã Lai. Ngày 25 tháng 10, 1941 Anh vội đưa hạm đội Z force gồm thiết giáp hạm HMS Prince of Wales, tuần dương thiết giáp hạm HMS Repulse cùng 4 khu trục hạm loại mới, tăng cường bởi một số khu trục hạm loại cũ sang bảo vệ vùng này.

Nhưng ngày 10 tháng 12 cùng năm, cả hai HMS Prince of Wales và HMS Repulse đều bị không quân Nhận nhận chìm.

Kể từ đây trở đi, nhiều khi một chiến hạm có thể được ghi bởi các chữ tắt phía trước tên, chẳng hạn như USS Wasp, hay HMS Albion..Mỗi một quốc gia, chiến hạm được ghi các chữ tắt phía bên trái để người khác biết con tàu của nước nào. Chỉ cần đọc chữ ấy người ta biết xuất sứ con tàu. Dưới là một số chữ tắt ấy.

* USS là United State Ship.

* HMS là His/Her Majesty Ship có nghĩa như con tàu của hoàng đế hay nữ hoàng trong tiếng Anh

* SMS là Seiner Majestät Schiff, cũng có nghĩa như con tàu của hoàng đế hay nữ hoàng trong tiếng Đức.

* INS là India Navy Ship.

* HMAS là His/Her Majesty Australia Ship có nghĩa như con tàu của hoàng đế hay nữ hoàng thuộc hải quân Úc.

* HMCS là His/Her Majesty Canada Ship có nghĩa như con tàu của hoàng đế hay nữ hoàng thuộc hải quân Canada.

* HQ là Hải Quân   tàu chiến Việt Nam.

Đây là hai chữ đã được dùng từ thời VNCH và bây giờ vẫn được áp dụng.

 

Kể từ sau thế chiến thứ hai, trong thời kỳ chiến tranh lạnh, chỉ còn một số nước duy trì thiết giáp hạm. Trong đó phải kể:

*          Argentia giữ lại hai chiếc thuộc lớp Rivadavia cho đến năm 1956.

*          Chile giữ chiếc Almirante Latorre (nguyên là chiếc HMS Canada) cho đến năm 1959.

*          Liên Xô thì cho tháo gỡ các chiếc mà họ đang đặt lườn năm 1950. Trong khi ấy, họ đặt kế hoạch chế tạo một số tuần dương thiết giáp hạm mới thuộc lớp Stalingrad. Nó bị hủy bỏ sau cái chết của lãnh đạo độc tài két tiếng Joseph Stalin vào năm 1953.

*          Thụy Điển có nhiều thiết giáp hạm phòng duyên cỡ nhỏ, một trong số chúng là Gustav V sống sót cho đến năm 1970.

*          Thổ Nhĩ Kỳ Yavuz (nguyên là chiếc SMS Goeben hạ thủy năm 1911) bị tháo dỡ vào năm 1776.

Kể từ năm 1980 về sau, thì không còn quốc gia nào sử dụng thiết giáp hạm ngoại trừ Mỹ. Mỹ cải tiến chiếc lớp Iowa gồm 4 chiếc: Iowa, New Jersey, Wisconsin và Missouri với hệ thống hỏa lực điều kiển bởi máy vi tính cùng radar. Cả 4 chiếc này đã tham gia các chiến cuộc tại Triều Tiên và Việt Nam. Chúng bây giờ chỉ làm nhiệm vụ thứ yếu là hỗ trợ.

Riêng chiếc New Jersey trong chiến tranh Việt Nam, nó sử dụng chủ yếu là hỗ trợ. Trong suốt thời gian tham chiến nó đã bắn 6000 quả đạn pháo 406 mm (16 inch) và hơn 14000 pháo 127 mm (5 inch) vào bờ biển, gấp bảy lần so với lượng pháo nó từng sử dụng trong Đệ Nhị thế chiến.

Năm 1980, khi Liên Xô đưa vào hoạt động tàu tuần dương Kirov, Hoa Kỳ cho tái hoạt động cả bốn chiếc lớp Iowa. Chúng được trang bị với hỏa tiễn Tomahawk và sau đó, chúng đã có dịp khạc lửa vào vùng vịnh trong cuộc chiến Iraq năm 1991. Tomahawk là hỏa tiễn tự hành dài 5m 56, mang đầu đạn quy ước 415 kg hay có thể mang đầu đạn nguyên tử.

Tomahawk

Ảnh hưởng của Thiết Giáp Hạm

Trong cuối thế kỷ XIX và đầu thế Kỷ XX, thiết giáp thiết là tàu chiến tiêu biểu của các quốc gia. Nó nói lên tiềm năng phát triển sức mạnh hải quân. Sự hiện diện của thiết giáp hạm tại một vùng biển nào đó đã có một ảnh hưởng tâm lý và ngoại giao. Vì thế, nhiều quốc gia hùng cường đã có hẳn một chính sách ngoại giao dựa vào thiết giáp hạm, mà ta tạm gọi là Chính sách ngoại giao thiết giáp hạm.

Ngay cả trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, ảnh hưởng tâm lý của một thiết giáp hạm vẫn còn rất đáng kể. Năm 1945, chiếc USS Missouri đã được làm nơi ký văn kiện đầu hàng cuả Nhật.  Cũng chính chiếc này đã được tách ra để đưa di hài của Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ về nước. Sự hiện diện của nó tại vùng biển Địa Trung Hải giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp đã ngăn chặn một đòn tấn công của Liên Xô có thể nhắm vào vùng Balkan.

Vào tháng 9 năm 1983, lực lượng vũ trang người Druze tại vùng núi Shouf của Liban nổ súng vào lực lượng Thủy quân Lục chiến Mỹ gìn giữ hòa bình. Hoa kỳ gửi chiếc USS New Jersey đến đây. Sự hiện diện của nó đã làm im tiếng súng. Cuối cùng với hỏa lực của New Jersey sau đó đã giết chết những người lãnh đạo của lực lượng vũ trang này.

Như đã viết trên, tầm quan trọng của thiết giáp hạm dần dần lu mờ bởi các con tầu khổng lồ khác mạnh hơn. Đó là hàng không mẫu hạm. Các tàu nhỏ hơn là khu trục hạm, thời trứơc trang bị nhẹ, không có khả năng đi xa nay đã giảm bớt số lượng hải pháo và thay vào đó là các giàn tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tầm trung cùng các tên lửa hành trình. Các chiến hạm này đã thay thế vị trí của các thiết giáp hạm.