July 4-2011 Du Kí- bài 7

ĐOẠN ĐƯỜNG 4: Gillette-Yellowstone

Sáng hôm sau 5 tháng 7, tất cả lại khởi hành sớm và xe vẫn theo I 90 tây. Đi được vài chuịc phút, I 90 chuyển về hướng tây bắc để sang bang Montana. Ngay biên giới hai bang có một khu nghỉ chân  cho du khách (rest area). Nơi đây có nhà vệ sing thật tốt, sạch hơn cả các khu rest area ở Cali và có một thư viện nhỏ ngay ngoài cửa để du khách lấy vài quyển sách, hay tài liệu lịch. Nhiều nhất là các thông tin về các công viên quốc gia và đặc biệt về Yellowstone.

Chúng tôi thật sự rời bang Wyoming. Tiểu bang đã có nhiều cuộn phim liên quan đến các địa danh như: Bright Angle, Brokeback Mountain, Carol, Star Trek… Nhưng đặc biệt phải kẻ tới các phi do các tài tử lừng danh đóng như: Rocky IV quay năm 1985, do Sylvester Stallone đóng vai một võ sỹ quyền Anh.

Như ta đã biết chữ Cheyenne lấy từ tên một bộ lạc da đỏ lừng danh đã từng ngự trị vùng thảo nguyên này. Trong thập niên 1870s một đoàn kỵ binh của người da trắng đã đến đây chiếm cứ buộc bộ lạc da đỏ di chuyển về phương nam. Trong câu chuyện này đã gây ra các mối bi thương và câu chuyện tình lãng mạn của một kỹ sư, trung úy da trắng với một thiếu nữ yêu kiều da đỏ. Câu chuyện được dựng thành phim White Feather năm 1955 với Robert Wagner, Jeffrey Hunter, Debra Paget thủ các vai chính.

Một phim nổi tiếng đoạt nhiều giải thưởng mà Oscar, Golden Globe, Silver Bear ở Berlin là những giải quý nhất. Phim này do Kevin Costner làm đạo diễn và thủ vai chính. Câu chuyện phim cũng liên quan đến sự định cư của dân Da trắng vào vùng kiểm soát của người da đỏ ở tiểu bang này.

Thật ra muốn vào công viên Yellowstone thì chúng tôi có thể vào cửa đông gần nhất. Nhưng trong mùa đông vừa qua, mưa làm đất truồi, nên cửa này phải tạm thời đóng cửa, do đó xe đi lên bang Montana, rồi vào đấy bằng cửa bắc.

Đến 10 giờ sáng, I 90 chuyển sang hướng bắc tây bắc và chúng tôi vào lãnh thổ của bang Montana. Kể từ Gillette đến Montana nhà cửa dân cư rất thưa thớt. Nhiều ngôi nhà nhìn rất lụp xụp, gần như muốn đổ, nằm bên cạnh mấy chiếc xe cũ kỹ. Xem ra như vậy đân đây cũng còn nghèo nàn.

Montana là một bang có diện tích hàng thứ 4 của Hoa kỳ sau Alaska, Texas và California với 147,042 sq mi (381,156 km²). Với diện tích này, bang lơn hơn nước VN của chúng ta, nhưng dân số thí quá ít so với nước mình chưa tới 1 triệu theo thống kê mới nhất. Bang này cũng là một cao nguyên ở độ cao trung bình 3,396 ft  (1,035 m). Đây là tiểu bang có đường biên gới chúng với Canada, nên mùa đông rất lạnh. Trong tháng 1 dương lịch nhiệt độ trung bình của bang là 28 °F (−2 °C), nhưng ngày 20 , tháng giêng 1954 đã ghi kỷ lục của 48 bang là −70 °F (−57 °C).

Từ khi vượt vào vùng đồng cỏ của Wyoming và Montana, chúng tôi thấy những lạch nước nằm giữa nhiều đồi cỏ, thoai thoải.  Trên đó, những đàn bò đang gặm cỏ non. Cảnh thật thanh bình. Tôi nhớ lại bài thơ trước kia đã làm khi thấy cùng cảnh tượng:

Hai bên đồi thấp giữa là sông.

Cỏ mọc lưa thưa khỏi phải trồng.

Nhiều lúc nước tuôn nghe róc rách.

Lắm khi hoa cỏ tỏa mùi nồng.

VHKT

Tôi tả lại cảnh thật theo cách của bà Hồ Xuân Hương chứ không nghĩ bậy đâu nhé. Ai nghĩ bậy là tại người ấy thôi.

Tiểu bang này cũng nhiều đồng cỏ phía tây là dãy núi Rocky với các ghềnh thác nên có khoảng 40 cuộn phim đã được quay tai đây. Trong các cuộn phim này có cuộn Broken Arrow (Mũi tên gãy) nổi tiếng với tài tử John Travolta and Christian Slater. Chuyện phim liên quan đến việc mất hai vũ khí nguyên tử của Mỹ.

 

Các bạn xem phim nhiều thì xin phân biệt phim này được quay 1996. Một phim khác cùng tên quay năm 1950 do James Stewart, Jeff Chandler cùng Debra Paget đóng. Phim này thuật lại câu chuyên người da trắng và bộ lạc Apache ở bang Arizona và New Mexico trong thời gian mới định cư. Lẽ dĩ nhiên, phim nói chuyện về Arizona được quay tại chính nơi câu chuyện xảy ra.

Khoảng 11 giờ trưa, chúng tôi vượt ngang thành phố Billing. Đây là thành phố lớn nhất của Montana, với gần 150000 dân, nhưng không phải là thủ phủ của bang. Thủ đô của bang là Helena xa hơn về phía tây bắc.

Khi qua Billing, xa lộ I 90 chạy cặp con sông rộng 60 đến 70 m, nước chảy thật mạnh, đục ngầu. Nói tới cái đục thì nó chẳng kém gì sông Cửu Long, Hồng Hà của nước ta. Đây chính là phần thượng nguồn của sông Yellowstone. Sông này có chiều dài tổng cộng là 692 mi (1114 km). Nếu đem so với sông Hồng có chiều dài 714 mi (1149 km) thì hai con sông này tương đương. Sông Yellowstone, không cần nói ra thì chắc ai cũng đoán ra sông này phát nguồn từ công viên cùng tên. Tuy là một sông kha khá lớn, nhưng khi hỏi một người Mỹ nào về con sông này thì hầu hết họ không biết. Thông thường, họ chỉ nhớ các con sông: Mississippi, Missouri và Colorado mà thôi. Sông này cũng được coi là nguồn chính của dòng sông Missouri.

 

Quá trưa hôm ấy, xe chuyển hướng không theo I 90 nữa mà rẽ đến đường 89 nam, một con đường dẫn đến cổng bắc của công viên quốc gia Yellowstone. Xe ngừng lại ngoại ô thành phố Linvingston cho mọi người ăn trưa. Từ đây vào cổng bắc độ 1 giờ lái xe.

Cơm nước xong, xe tiếp tục đường 89 nam. Chạy một đoạn thì lại gặp con sông, nước đục nhưng rất nhiều ghềnh, nước tung lên trắng xóa. Đây lại chính là sông Yellowstone vừa nói. Đường và sông chạy song song cho đến công viên. Dọc đường chúng tôi thấy nhiều thác đẹp nhưng xe không ngừng. Theo hướng đạo viên chúng tôi sẽ ngừng tại những thác nước đẹp nhất của công viên.

Khoảng 1:30 chiều, xe đến công viên.

 

 

Cảnh thảo nguyên Montana

Công Viên Yellowstone là phần đất mà chính phủ và quốc hội Mỹ chấp nhận đầu tiên để biến thành công viên quốc gia năm 1872. Đây cũng là công viên đầu tiên của thế giới. Công viên nằm ở tây bắc Wyoming. Đại đa số đất đai của công viên (96%) thuộc bang này, hợp vào là một phần nhỏ của hai bang bên cạnh: Montana và Idaho. Diện tích tổng cộng của công viên là 3,468 square miles (8,980 km²). Nếu đem so sánh với các tỉnh VN hiện nay ta thấy gì? Tỉnh lớn thứ 10 của VN là Lai Châu có diện tích 9059 km^{2 .} Vậy công viên này nhỏ hơn Lai Châu một chút, nhưng lớn hơn tỉnh đứng thứ 11 nhiều là Lạng Sơn với diện tích 8178 km². Tôi đem so sánh để các bạn thấy cái vĩ đại của công viên. Tuy nhiên đây chưa phải là công viên lớn nhất nước Mỹ. Công viên quốc gia lớn nhất Hoa Kỳ là Wrangell-St. Elias rộng tới 32,000 km² , trong khi tỉnh lớn nhất VN là Nghệ An có diện tích 16.487 km² . Nếu muốn lang thang xem hết mấy ngàn suối nước nóng, giếng phun (geyser) và cả trăm thác nước lớn nhỏ của Yellowstone thì bạn tốn khoảng vài tháng vì đại đa số đất đai vẫn chưa có đường cho xe chạy.

Xe lửa chở than  đá

Người ta tìm ra dấu người da đỏ đã vào đây săn thú từ 11 ngàn năm trước.